علائم ریاضی و تاریخچه شکل گیری
- انتشار:
در ابتدا باید بدانید که ریاضی اختراع نشده است. کشفیات و قوانین علم اختراع نمی‌شوند. برهمین اساس ریاضی را میتوان در طول تاریخ بررسی کرد و چگونگی تکامل آن را با مشاهده اتفاقات تاریخی فهمید.
تمامی علوم جهان ریشه در یونان باستان دارند. شما به هر رشته علمی که مراجعه کنید تاریخ آن به یونان باستان می گردد. دانش ما درباره شکل گیری و مخترعان علائم ریاضی بسیار کم است.
در این مقاله جدول کامل همراه با تاریخ و ریاضی‌دان مخترع آن علامت ارائه می‌کنیم.
در تلفن همراه، جدول را به سمت راست یا چپ بکشید.
| علامت | نام | تاریخ اولین استفاده | اولین نویسنده ای که از علامت استفاده کرد |
|---|---|---|---|
| + | جمع | ۱۳۶۰ (میلادی) | نیکل اورسم |
| – | تفریق | ۱۴۸۹(اولین ظهور این علامت در چاپ) | ژوهان ویدمن |
| \(\sqrt {} \) | رادیکال(برای ریشه دوم) | ۱۵۲۵(بدون سرکش روی رادیکال) | کریستف رودولف |
| \( \left( {…} \right)\) | پرانتز(برای گروه بندی اولویت دار) | ۱۵۴۴(در نوشته های دست نویس) ۱۵۵۶ | میشائل شتیفل نیکولو تارتالیا |
| = | تساوی | ۱۵۵۷ | رابرت ریکرده |
| \(\times \) | ضرب | ۱۶۱۸ | ویلیام آوترد |
| \( \pm\) | جمع- تفریق | ۱۶۲۸ | ویلیام آوترد |
| تناسب | ۱۶۲۸ | ویلیام آوترد | |
| \(\sqrt[n]{{}}\) | رادیکال(برای ریشه \(n\) اُم) | ۱۶۲۹ | آلبر ژیرار |
| < > | بزرگتر و کوچکتر | ۱۶۳۱ | توماس هرویت |
| \({x^y}\) | توان | ۱۶۳۶(استفاده از اعداد رومی به عنوان توان) ۱۶۳۷(به شکل فعلی) | جیمز هیوم رنه دکارت |
| رادیکال (برای ریشه دوم) | ۱۶۳۷ (با سرکش بالای رادیکال) | رنه دکارت | |
| ٪ | درصد | ۱۶۵۰ | نامعلوم |
| \(\div \) | تقسیم | ۱۶۵۹ | یوهان رآن |
| \(\infty \) | بینهایت | ۱۶۵۵ | جان والیس |
| \(\ge \) \( \le \) | بزرگتر مساوی و کوچکتر مساوی | ۱۶۷۰(با خط افقی رو علامت نامساوی) ۱۷۳۴(با دو تا خط افقی زیر علامت نامساوی) | جان والیس پیر بوگر |
| \(d\) | دیفرانسیل | ۱۶۷۵ | گتفرید ویلهلم لایبنیتز |
| \(\int {} \) | انتگرال | ۱۶۷۵ | گتفرید ویلهلم لایبنیتز |
| : | دو نقطه ( برای تقسیم) | ۱۶۸۴( اقتباس از استفاده دو نقطه برای نمایش کسرها مربوط به سال ۱۶۳۳) | گتفرید ویلهلم لایبنیتز |
| . | نقطه (برای ضرب) | ۱۶۹۸ | گتفرید ویلهلم لایبنیتز |
| / | [خط مورب (اسلش) (برای تقسیم) | ۱۷۱۸ (اقتباس از خط کسری اختراع شده توسط اعراب در قرن ۱۲) | توماس تووینگ |
| \(\ne \) | نامساوی | نامعلوم | لئونهارت اویلر |
| \(\sum {} \) | حاصل جمع | ۱۷۵۵ | لئونهارت اویلر |
| \(\propto \) | تناسب | ۱۷۶۸ | ویلیام امرسون |
| \(\partial\) | دیفرانسیل جزئی | ۱۷۷۰ | مارکیز دو کوندورسه |
| \(x’\) | پریم (برای مشتق) | ۱۷۷۰ | ژوزف لویی لاگرانژ |
| \(\equiv \) | همانی ( برای روابط متجانس (هم ارز) ) | ۱۸۰۱ (اولین ظهور در چاپ، استفاده شده در نوشته‌های شخصی گاوس قبل از این تاریخ) | کارل فریدریش گاوس |
| \(\left[ x \right] \) | جزء صحیح | ۱۸۰۸ | کارل فریدریش گاوس |
| \(\prod \) | حاصل ضرب | ۱۸۱۲ | کارل فریدریش گاوس |
| فاکتوریل | ۱۸۰۸ | کریستین کرامپ | |
| \(\supset \) \(\subset \) | شمول مجموعه (زیرمجموعه و فرامجموعه) | ۱۸۱۷ ۱۸۹۰ | جوزف گرگون ارنست شرودر |
| \(\left| {…} \right|\) | قدر مطلق دترمینان ماتریس | ۱۸۴۱ | کارل وایراشتراوس آرتور کایلی |
| \(\left| {…} \right|\) | نمایش ماتریس | ۱۸۴۳ | آرتور کایلی |
| \(\nabla \) | نابلا (برای دیفرانسیل برداری) | ۱۷۴۶ (سابقاً به عنوان عملگری چند منظوره توسط همیلتون استفاده می‌شده‌است) | ویلیام رووان همیلتون |
| \( \cap]\) \(\cup \) | اشتراک و اجتماع | ۱۸۸۸ | جوزپ په په آنو |
| عضویت | ۱۸۹۴ | جوزپ په په آنو | |
| \(\exists \) | سور وجودی | ۱۸۹۷ | جوزپ په په آنو |
| اِلف ( برای عدد اصلی (cardinal number)مجموعه‌های نامحدود ) | ۱۸۹۳ | گیورگ کانتور | |
| کمانک (برای نمایش مجموعه) | ۱۸۹۵ | جوزپ په په آنو | |
| N دو خطی (برای مجموعهٔ اعداد طبیعی) | ۱۸۹۵ | جوزپ په په آنو | |
| \(.\) | نقطه ( برای ضرب داخلی) | ۱۹۰۲ | جوسایا ویلارد گیبز |
| \(\times \) | ضرب (برای ضرب خارجی) | ۱۹۰۲ | جوسایا ویلارد گیبز |
| یای منطقی (OR منطقی) | ۱۹۰۶ | برتراند راسل | |
| \(\left( {…} \right)\) \(\left[ {…} \right]\) | نمایش ماتریس | ۱۹۰۹ ۱۹۱۳ | جرارد کووالسکی کاتبرت ادموند کولییس |
| \(\oint {} \) | انتگرال بسته | ۱۹۱۷ | آرنولد سامرفلد |
| Z دوخطی (برای مجموعه اعداد صحیح) | ۱۹۳۰ دههٔ ۱۹۳۰ (میلادی) | ادموند لاندایو گروه نیکلا بورباکی | |
| Q دو خطی (برای مجموعه اعداد گویا) | ۱۹۳۰ | گروه نیکلا بورباکی | |
| \( \forall \) | سور عمومی | ۱۹۳۵ | جرارد گنزِن |
| مجموعهٔ تهی | ۱۹۳۹ | آندره ویِل / نیکلا بورباکی | |
| C دو خطی (برای مجموعه اعداد مختلط) | ۱۹۳۹ | ناتان جاکوبسون | |
| \( \to \) | پیکان (فلش) (برای نمایش تابع) | ۱۹۳۹ (برای تفکیک اشکال عناصر خاص) ۱۹۴۰ (به شکل فعلی \(f:X \to Y\)) | کویستین اُر ویلتورد هورویز |
| ‘جزء صحیح | ۱۹۶۲ | کِنِث ایی اورسون | |
| انتهای اثبات | نامعلوم | پاول هالموس |
فرزامی
مدیر وبسایت فدیکا-کارشناس ارشد ریاضی-علاقه مند به آموزش و تدریس ریاضی
14 Comments
سلام خانم فرزامی
میخواستم بدونم که واحد و علامت مسافت آزاد میانگین(مسافت میانگینی که هر مولکول در فاصله برخورد بامولکولهای مجاور میپیماید)که به صورت وای برعکسه چه نام داره؟؟
سلام علامت^ ثانیه دریایی چگال چگونه محاسبه میشه
خیلی کاربردی بود ممنون
آرزوی موفقیت برای شما.
مطالب شما برای علامت های ریاضی بسیار عالی و مفید بود من برای طرح جابربن حیان از این اطلاعات شما استفاده کردم 🙏🏻
آرزوی موفقیت برای شما
سلام استاد بزرگوار: پسرم کلاس ششم ابتداییه ومتاسفانه دردرس ریاضی ضعیفه وبه همین دلیل هم هیچ رغبتی برای یادگیری ریاضی نداره وفقط از روی مجبوری مطالعه می کنه لطفا راهکارمفید وکاربردی را ارائه بفرمایید.ممنونم از پاسخگویی شما.
سلام
ایجاد رغبت در دانش آموز به زور نمیشه. اما ایجاد انگیزه قطعا کارسازِ.
شما نباید به هیچ وجه مقایسه کنید پسرتون رو با دیگر همکلاسی هاش. عملکرد هر فردی را باید نسبت به عملکرد گذشته اش مقایسه کرد.
اول از همه با خودش صحبت کنید انقد صمیمی باشید که نگرانی از بیان ترسش از این درس و هرآنچه به عنوان ذهنیتی از این درس در مغزش هست نداشته باشه.
لطفا با من تماس بگیرید شما رو راهنمایی خواهم کرد.
شماره تماسم در قسمت ارتباط با ما هست. قبلش در واتساپ پیغام بگذارید.
این کامنت ادامه دارد...
ممنون من با این سایت خیلی به ریاضیات علاقه پیدا کردم
واین باعث شد من در مدارس سمپاد (تیز هوشان) قبول بشم
ممنون💗❤️
آقای محمد یک ذره جنتلمن باش
زشته که برای خودت می‌نویسی استاد فرزامی
درود بر شما کاربر محترم
به کار بردن کلمه استاد نه اینکه در شان و جایگاه و رتبه یک استاد بوده باشم. هر آنچه که بدانم باز هم آموزنده ام. بلکه از این جهت نوشته شده که دروس دانشگاهی را تدریس میکنم. باز هم ممنون از تذکر شما.
سلام ممنون از شما بخاطر مطالب با ارزشتون.
خواستم بپرسم در سن بالای 40 سال که بنده دانشجو هستم روش یادگیری مفید وجود دارد؟
لطفا راهنمایی کنید.
اگر امکان دارد ایمیل کنید.
سلام بر شما
ممنون از حُسن نظرتون.
هیچ وقت برای یادگیری دیر نیست.
هر چند، هر چه سن کمتر باشه میتوان راحتتر مطالب مختلف را فرا گرفت.
در رابطه با سوالی که فرمودین میتوانید تماس گرفته و در مورد آن با شما گفتگو خواهم کرد.